Prędkość jazdy do tyłu odnosi się do prędkości (zwanej także prędkością powrotną, prędkością do tyłu) astudnia głębinowa pionowa pompa turbinowagdy płyn przepływa przez pompę w odwrotnym kierunku pod pewnym ciśnieniem (to znaczy całkowitą różnicą wysokości podnoszenia pomiędzy rurą wylotową pompy a rurą ssącą).

Taka sytuacja może wystąpić w układach o charakterystyce układu o dużej wysokości podnoszenia statycznego (Hsys, 0), ale także w studniach głębinowych pionowych pompach turbinowych pracujących równolegle. 

Gdy zespół pompowy nieoczekiwanie się wyłączy, nastąpi awaria wylotowego zaworu zwrotnego i rurociąg wylotowy zostanie otwarty, kierunek przepływu cieczy przez pompę zostanie odwrócony, a wirnik pompy będzie się obracał z odwrotną prędkością roboczą po zmianie kierunku przepływu.

Prędkość robocza wsteczna jest zwykle znacznie wyższa niż normalna prędkość robocza i zależy od warunków systemu (zwłaszcza aktualnego ciśnienia) i określonej prędkości pompy (ns). Maksymalna prędkość pracy wstecznej pompy promieniowej (ns ≈ 40 obr/min) jest o około 25% większa od normalnej prędkości pracy pompy, natomiast maksymalna prędkość pracy wstecznej pompy osiowej (ns ≥ 100 obr/min ) jest wyższa niż normalna prędkość robocza pompy. Działa o 100% szybciej.

Takie warunki pracy mogą wystąpić również wtedy, gdy elementem zamykającym stosowanym w celu ochrony przed nadmiernym ciśnieniem (uderzenie wodne) nie jest zawór zwrotny, ale element zamykający wolno zamykający. Większość zawracanego płynu może wypłynąć przez pionową pompę turbinową studni głębinowej.

Jeżeli nadciśnienie jest spowodowane awarią zasilania w jednostce napędowej i nie jest zamontowany zawór zwrotny, wał pompy będzie się również obracał w przeciwnym kierunku. Podczas tego procesu należy również zwrócić szczególną uwagę na ryzyko związane z łożyskami ślizgowymi i uszczelnieniami mechanicznymi, które działają tylko w jednym kierunku obrotu, a także na możliwe poluzowanie połączeń gwintowych na obracających się wałach.

Jeżeli medium powracające znajduje się w stanie bliskim temperatury wrzenia, medium może odparować w przypadku rozhermetyzowania pompy lub urządzenia dławiącego po stronie ciśnieniowej.

Odwrotna prędkość robocza przepływu zawierającego parę (powrotnego) w stosunku do przepływu powrotnego cieczy, jako funkcja pierwiastka kwadratowego stosunku gęstości cieczy do pary, może wzrosnąć do niebezpiecznie wysokich wartości.

W przypadku załączenia silnika napędowego w studni głębinowej pionowej pompy turbinowej, która obraca się w kierunku przeciwnym do normalnego kierunku obrotu, czas rozruchu agregatu pompowego ulegnie znacznemu wydłużeniu. W tym stanie pracy, w przypadku silników asynchronicznych, należy również uwzględnić dodatkowy wzrost temperatury silnika.

Można podjąć jedynie odpowiednie środki, aby zapobiec uszkodzeniu agregatu pompowego na skutek nadmiernej prędkości biegu wstecznego.

Środki zaradcze zapobiegające zbyt dużej prędkości biegu wstecznego obejmują:

1) Zamontować mechaniczne urządzenie zapobiegające cofaniu (takie jak urządzenie blokujące przepływ wsteczny) na wale pompy;

2) Zamontować niezawodny samozamykający jednokierunkowy zawór zwrotny (taki jak zawór zwrotny wahadłowy) na rurze wylotowej pompy.

Uwaga: Urządzenie zapobiegające cofaniu służy do zapobiegania cofaniu się pompy. Wśród nich urządzenie blokujące przepływ wsteczny działa na zasadzie swobodnego obrotu do przodu. Po odwróceniu kierunku obrotu wału, obrót wirnika zostanie natychmiast zatrzymany.